viernes, 6 de abril de 2012

Colegios de la ciudad de San Lorenzo


CIUDAD UNIVERSITARIA.
Universidad Nacional de Asunción, ko Universidad ome’ẽ upe téra ko távape, oñemopyenda haguére ko’ápe, upévare oñemoherakuã táva San Lorenzo, Ciudad Universitaria-ramo. Campus-pe oĩ facultad-kuéra, Agronomía, Arquitectura, Ingeniería, Ciencias Exactas y Naturales, ymave Instituto de Ciencias Básicas, Ciencias Económicas, Químicas ha hetave, ikatuhağuáicha kuña ha kuima’e oiporavo oñembokatupyryve hağua.
 
INSTITUTO "JUAN BAUTISTA ALBERDI"
Iñepyrũme oñembo’e upépe Dactilografía. Ary 1959 oñepyrũ ñehekombo’e primaria-pe, primer grado guive, ohasakuévo ary oñemboheta ambue mbo’esyry ohóvo ha upéi oñeğuahẽma secundaria ñehekombo’e.
Isambyhyhára karai Martin Almada kuri. Oñembohéra Juan Bautista Alberdi oñemomorãvo argentino herakuãitévape, heta oipysyrõva’ekue ñane retãme ñorãirõ guasu reheguáre. Ha’e ohechavai upe ojejapóva ñane retãre.

 
INSTITUTO SAGRADA FAMILIA
Oñepyrũ ary 1965-pe. Congregación Religiosa Sagrada Familia-pe ojejure mante ou hağua San Lorenzo-pe omoñepyrũ hikuái hembiapo. Péicha pa’i ha tavayguakuéra ojerure

oisambyhy hağua petei mbo’ehao católico.
Ñepyrũrã herava’ekue Continental ha oĩmaramo hernana ñesaimbyhýpe ombohéra Sagrada Familia, ary 1967 guive, péicha 15 jasykõime oñepyrũ ombotuichave mbo’ehao hikuái
Karai intendente omoneĩ ha omondo karaikuéra oitýtava yvyramáta kakuaa oĩva upépe. Upekuévo ojejogua ambue yvy pehẽngue.
Ko’áğa tuicha ha oguereko opáichagua mbo’esyry, umíva apytépe peteĩva ha’éva preescolar-pe ğuarã añónte ikorapy rehe. Avei mbo’ehakoty música ha tembiapojegua ha arandukakoty okakuaáva mante.
 
COLEGIO "LEONARDA SÁNCHEZ DE PÁEZ"
Colegio "Leonarda Sánchez de Páez" 12 arýma oñepyrũ hague, 23 jasykõime 1973-pe. Upépe oñehekombo’e primaria ha secundaria-pe. Upe tenda oĩhápe ha’e imba’etee tape España ha
Coronel Bogado ndive. Ijára Karai Dr. Claudio Avalos Benítez, haéva avei sambyhyhára.
Ko’áğa ha’e mbo’ehao poravopyre oñeñangarekohápe disciplina, tekombo’e ha tembiapo hekoitépe. Ary 1980 osẽ upégui primera promoción bachiller en ciencias y letras.

 
CENTRO REGIONAL DE EDUCACIÓN SATURIO RIOS.
Centro Regional de Educación Saturio Ríos, ha’e upe mbo’ehao omoherakuã porãvéva ñande táva San Lorenzo-pe.
Oñepyrũ’ypýkuri Escuela Normal Rural omba’apóva ary 1963 peve. Upéima oñemoheñói Escueta Normal Superior, Decreto. Nº 28.343, 22 jasyporundy rupive ary 1963, ojejapo mbo’esyry mbo’eharakuérape ğuarã, umi ombo’émava. Upéi oñemoinge ciclo básico ha bachillerato humanístico ha mokõi mbo’ehao ikatuhápe mbo’ehára oñemnokatupyrýva oho

ojapo práctica, ojejapo chugui primer Centro Regional de Educación ñane retãmegua.
Ko Centro Regional de Educación, oñemboheraguapy ha oñemohenda decreto rupive Nº 10.175, 22 jasyapy 1965-pe, ha oguereko:
Escuela Normal ohekombo’eva mbo’ehararã.
Escuela Normal Superior ombokatupyryvéva mbo’eharakuéra ohekombo’émavape.
Ciclo Básico ha Bachillerato Humanístico.
Mokõi mbo’ehao ojepurúva mbo’ehararã oipurúva ojapo hağua practica.
Centro Regional de Educación oisambyhy peteĩ sambyhyhára pavẽ, ha ichupe oipytyvõ ambue sambyhyhára opavave nivel-kuérapegua.
Mbo’eharakuéra, oguerekóva jepokuaa tekombo’épe, ombohape temimbo’e kuaapy hetáichagua tembiapo reheve; jetypeka, mba’e pyahu ñeha’ã, tape jeipykúi, tembiaporã ha
tavaygua apopy jehechauka rupi.
Ary 1967-pe, Dto Py 29.576 oñemboheko rupi mbo’ehaokuéra tetã sãmbyhypegua ogueraháva tekokatuhára Ñorãirõ 1867-1870-peguare, mbo’ehao Centro Regional de San Lorenzo omoambue héra "Centro Regional Saturio Ríos" rehe.
Escuela Normal de Profesores de Educación Primaria, Ciclo Básico y Bachillerato Humanístico; Escuela Primaria de Aplicación Frankiin Delano Roosevelt ha Escuela Primaria de Aplicación Tomasa F. de Meza omboheko peteĩ aty tekombo’egua omyakãva Sãmbyhy Pavẽ.
Mbo’ehao oguereko peteĩ arandukakoty oipytyvõva tekombo’épe. Heta temimbo’e ha tavaygua oipuru arandukakoty.
Centro Regional de Educación  Saturio Ríos ndaha’éi peteĩ mbo’ehao añónte. San Lorenzo-pe he’ise tuicha mba’e. Ñoha’ã opáichagua científico, ñe’ẽporãhaipyre ha tetemỹichagua omoirũ ko mbo’ehao. Ãichagua tembiapo oñemombarete oisãmbyhýrõguare mbo’ehára Olga Kostenko de Cáceres.
 
COLEGIO NACIONAL CAPITAN FERNANDO DE PINEDO.
Ary 1970 ñepyrũ guive, San Lorenzo táva okakuaa oso’ỹre ha tavaguasu ojeipyso ohóvo, oñemboheko upéicha tava’ikuéra ogueraháva Ava Marangatu térã Tupãsy réra. Péicha jaguereko: Virgen de Fátima
Peteĩ mba’e ñeikotevẽtereíva San Lorenzo távape ha’e peteĩ mbo’ehao mitãnguérape ğuarã oikóva tavapýpe.  Umi oikóva upépe omba’ejerurégui, oñemopu’ã mbo’ehao mitãme ğuarã, oñepyrũ hikuái nivel primaria-gui, upe riréma oñembohéra Gral. de División Francisco Caballero Alvarez, peteĩ yvy ome’ẽva upévarã Municipalidad.
Ohasa ary ha okakuaa ohóvo mitãnguéra, oĩma tekotevẽ peteĩ mbo’ehao mitãrusúpe ğuarãre, péicha oñepyrũ oñemopu’ã mbo’ehao mitãrusúpe ğuarã. Túvakuéra omba’ejerure kuatia rupive upéva.
Ha ohenduraẽteve upe jerure saccional colorada Angel Benítez, omyakãva karai Rodolfo Sosa Oviedo, akóinte ombosako’i pytyvõ tapichakuérape ğuarã, oñemongakuaa hağua tenda oikohápe, péicha itenonde ohóvo, upe árape mitãrusukuéra omoñepyrũma imbo’esyry, oĩ asy hikuái, corredor-pente voi oñembokatupyry, péicha oñemoĩ peteĩ ñe’ẽme hikuái ha oñemopu’ã mbo’ehakotykuéra nivel secundario-pe ğuarã.

 
ESCUELA Nº 23 "ESPAÑA"
Ko mbo’ehao ha’e pe itujavéva apytépe oĩva, señorita Clotilde E. Paredes omano rire ary 1931-me, ae ojehechakuaa ha’e hague época de oro ko mbo’ehao España-pe ğuarã.
Ary 1932-me ğuarã oisambyhy señorita Arminda Samaniego. Oñepyrũ ñorãirõ Chaco-pe, ha upérõ ko mbo’ehao oñeha’ã oipytyvõ águive tembi’urã rehe.
Upéva rehe opakuévo ñorãirõ gobierno oipytyvõ ko mbo’ehaópe pirapire rehe oñemyatyrõ ha oñemoporã hağua.
Ko mbo’ehao okakuaa ohóvo, koáğa oguereko 31 mbo’ehakoty térã mbo’esyry, 16 pyhareve, ha 15 ka’arukue, ha oñemoarandu upépe 1100 temimbo’e rupi.
Escuela Nacional “España”, ha’e mbo’ehao itujavéva táva San Lorenzo-pe ha peteĩeténte tavaitépe ary 1945 peve, oñepyrũ Escuela Municipal de Varones, oñepyrũva’ekue jasypateĩ 1869-pe, ha avei Escuela Municipal de Niñas, oñepyrũva’ekue 15 ary upe riréma, 1884-pe.
Ary 1906 meve mokõivéva ohekombo’e ombojehe’a’ỹre, upérõ Consejo Nacional de Educación oñe’ẽmondo oñembojoaju hağua.
Ary 1909-pe omyakã mbo’ehára Celeida Rivarola, maestra normal, osẽva Escuela Normal de Maestras, primera promoción-gui. Omyakãrõ ha’e avei oñeme’ẽve categoría ko mbo’ehaópe, Escuela Graduada Doble.
Osẽrõ Celeida Rivarola ary 1911-me, omotenonde Paulina Duarte, upéi Margarita Román ha  Marciano Martínez, opavave maestro normal hikuái ary 1912, 1915 peve.
Kuñakarai mbo’ehára Clotilde Paredes, ary 1916 guive omotenonde ko mbo’ehao, oĩ upépe omano meve ary 1931-me. Kuñakarai joheipyre ojehecharamóva hembiapóre ha upéicha avei ojehayhu tuvakuérare, péicha oiko tuvakuéra aty 15 jasypateĩ 1920-pe, oipytyvõ hağua mbo’ehaópe.
Ary 17 jasykõi 1923-pe, Comisión Popular de Educación ojerure Consejo Nacional-pe   oñembohára hağua España ko mbo’ehaope ğuarã, ha upekuévo avei omopu’ãuka hağua

mbo’ehakotykuéra. Upe mba’ejerure oñemoneĩ ha oñemoĩ kuatiáre Resolución rupive, ha péicha opyta  Escuela Nacional Nº 26 “Reino de España”.
Ary 1999-pe “Escuela España” omboty 130 ary, opytu’u’ỹre hembiapo tekombo’e rehegua ha péicha ome’ẽ ko ñande táva porãitépe kuña ha kuimba’e katupyry, ha upekuévo avei ñane retãme.
Avei ñamomba’eguasuva’erã mbo’ehára Graciela M. de Miret, oisambyhy ary 1999 peve, omba’apo mbarete omboheko hağua nivel secundario, opáichagua arandukakuéra, ha omoñepyrũ mbo’esyry katupyry tembiapokuéra rehegua, umi temimbo’e ipirapire sa’ivape ğuarã.
Ko mbo’ehao España ha’e tekombo’e rova táva San Lorenzo-pegua, ha’e opaite mbo’ehao sy ja’eporãsérõ, ko’águi osẽ hetaiterei tavaygua.
 
COLEGIO NACIONAL SAN LORENZO
Kóva ha’e mbo’ehao enseñanza media rehegua ipyahuvéva ko távape. Oñemoñepyrũ 24 jasykõi 1977-me, mbo’esyry peteĩha, mokõiha, mbohapyha ha irundyha rehe, haimete 180 temimbo’e rehe.
Oñepyrũ hembiapo oipurúvo mbo’ehakoty mbo’ehao Luis Caminos pegua. Oguereko imba’epotápe peteĩ tendatee. Ñepyrũrã sambyhyhára ohupyty oñemopu’ã hağua ary 1978-pe peteĩ mbo’ehakoty; ambue arýpe mokõi mbo’ehakoty ha péicha ohasakuévo ary oñemopu’ã ohóvo ohupyty peve pa mbo’ehakoty, peteĩ sambyhyrãkoty, salón multiuso ituicháva 7x30 mts, avei peteĩ oga’i ñangarekohárape ğuarã ha ambue mba’e tekotevẽva oñehekombo’e porã hağua.
Ñepyrũrã ko mbo’ehao ijára peteĩ ha mbegue katúpe opyta tetã poguýpe. Oñepyrũ upe tembiapo ary 1979-pe. Avei upe arýpe omohu’ã imbo’esyry temimbo’ekuéra primera promoción-pegua. Ko mbo’ehao omopyenda contador público karai Enrique Salomón.
ESCUELA GRADUADA Nº 697 SARGENTO CÁNDIDO SILVA
Ary 1962, oĩramoguare sambyhyhárarõ Club de Leones de San Lorenzo-pe, karai Dr. Gabriel Pellón, oikuaáva mitãnguéra tava’i Laureltygua ohasa asýva iñehekombo’épe, ha oikuaa avei tekotevẽha peteĩ tenda oñemopu’ã hağua mbo’ehao, upévare ojerure municipalidad-peguápe oñeme’ẽ hağua yvy oiko hağua upe oñeikotevẽva.
Imba’ejerure oñemoneĩ pya’e, péicha oñeme’ẽrei yvy 9000 mts² tuichakue, imombyrýva 100 mts upe tape ombojoajúva táva San Lorenzo, Luque ndive, ha tavaitégui imombyry 1 km.
Ojopyru karaikuéra Pedro Sardi, Tadeo Centurión Sostoa, César Bordón  Rojas, Tomás Romero Ortiz, Alberto Sánchez Benítez, ha Simón Morel, ko karai poguýpe opyta pe tembiapo ñemohu’ã rehegua, péicha 4 jasypokõime ary 1970-pe ome’ẽ Ministerio de Educación-pe.
Ko mbo’ehao oñembohéra "Sgto. Cándido Silva" omomandu’ávo upe ava ombopúva’ekue clarín, omomarandu hağua opavavépe, pysyrõhárakuéra oñorãirõva batalla Curupaytýpe, Guerra Triple Alianza aja.


No hay comentarios:

Publicar un comentario