CIUDAD UNIVERSITARIA.
Universidad Nacional de Asunción, ko Universidad ome’ẽ
upe téra ko távape, oñemopyenda haguére ko’ápe, upévare oñemoherakuã táva San
Lorenzo, Ciudad Universitaria-ramo. Campus-pe oĩ facultad-kuéra, Agronomía,
Arquitectura, Ingeniería, Ciencias Exactas y Naturales, ymave Instituto de
Ciencias Básicas, Ciencias Económicas, Químicas ha hetave, ikatuhağuáicha kuña
ha kuima’e oiporavo oñembokatupyryve hağua.
INSTITUTO "JUAN BAUTISTA
ALBERDI"
Iñepyrũme
oñembo’e upépe Dactilografía. Ary 1959 oñepyrũ ñehekombo’e primaria-pe, primer
grado guive, ohasakuévo ary oñemboheta ambue mbo’esyry ohóvo ha upéi oñeğuahẽma
secundaria ñehekombo’e.
Isambyhyhára
karai Martin Almada kuri. Oñembohéra Juan Bautista Alberdi oñemomorãvo
argentino herakuãitévape, heta oipysyrõva’ekue ñane retãme ñorãirõ guasu
reheguáre. Ha’e ohechavai upe ojejapóva ñane retãre.
INSTITUTO SAGRADA FAMILIA
Oñepyrũ ary 1965-pe. Congregación Religiosa Sagrada
Familia-pe ojejure mante ou hağua San Lorenzo-pe omoñepyrũ hikuái hembiapo.
Péicha pa’i ha tavayguakuéra ojerure
oisambyhy hağua petei mbo’ehao católico.
Ñepyrũrã herava’ekue Continental ha oĩmaramo hernana
ñesaimbyhýpe ombohéra Sagrada Familia, ary 1967 guive, péicha 15 jasykõime
oñepyrũ ombotuichave mbo’ehao hikuái
Karai
intendente omoneĩ ha omondo karaikuéra oitýtava yvyramáta kakuaa oĩva upépe.
Upekuévo ojejogua ambue yvy pehẽngue.
Ko’áğa
tuicha ha oguereko opáichagua mbo’esyry, umíva apytépe peteĩva ha’éva
preescolar-pe ğuarã añónte ikorapy rehe. Avei mbo’ehakoty música ha
tembiapojegua ha arandukakoty okakuaáva mante.
COLEGIO "LEONARDA SÁNCHEZ
DE PÁEZ"
Colegio "Leonarda Sánchez de
Páez" 12 arýma oñepyrũ hague, 23 jasykõime 1973-pe. Upépe oñehekombo’e
primaria ha secundaria-pe. Upe tenda oĩhápe ha’e imba’etee tape España ha
Coronel
Bogado ndive. Ijára Karai Dr. Claudio Avalos Benítez, haéva avei sambyhyhára.
Ko’áğa
ha’e mbo’ehao poravopyre oñeñangarekohápe disciplina, tekombo’e ha tembiapo
hekoitépe. Ary 1980 osẽ upégui primera promoción bachiller en ciencias y
letras.
CENTRO REGIONAL DE EDUCACIÓN SATURIO
RIOS.
Centro Regional de Educación Saturio Ríos, ha’e upe
mbo’ehao omoherakuã porãvéva ñande táva San Lorenzo-pe.
Oñepyrũ’ypýkuri Escuela Normal Rural omba’apóva ary 1963
peve. Upéima oñemoheñói Escueta Normal Superior, Decreto. Nº 28.343, 22
jasyporundy rupive ary 1963, ojejapo mbo’esyry mbo’eharakuérape ğuarã, umi
ombo’émava. Upéi oñemoinge ciclo básico ha bachillerato humanístico ha mokõi
mbo’ehao ikatuhápe mbo’ehára oñemnokatupyrýva oho
ojapo práctica, ojejapo chugui primer Centro Regional de
Educación ñane retãmegua.
Ko Centro Regional de Educación, oñemboheraguapy ha
oñemohenda decreto rupive Nº 10.175, 22 jasyapy 1965-pe, ha oguereko:
Escuela Normal ohekombo’eva mbo’ehararã.
Escuela Normal Superior ombokatupyryvéva mbo’eharakuéra
ohekombo’émavape.
Ciclo Básico ha Bachillerato Humanístico.
Mokõi mbo’ehao ojepurúva mbo’ehararã oipurúva ojapo
hağua practica.
Centro Regional de Educación oisambyhy peteĩ sambyhyhára
pavẽ, ha ichupe oipytyvõ ambue sambyhyhára opavave nivel-kuérapegua.
Mbo’eharakuéra, oguerekóva jepokuaa tekombo’épe,
ombohape temimbo’e kuaapy hetáichagua tembiapo reheve; jetypeka, mba’e pyahu
ñeha’ã, tape jeipykúi, tembiaporã ha
tavaygua apopy jehechauka rupi.
Ary 1967-pe, Dto Py 29.576 oñemboheko rupi
mbo’ehaokuéra tetã sãmbyhypegua ogueraháva tekokatuhára Ñorãirõ
1867-1870-peguare, mbo’ehao Centro Regional de San Lorenzo
omoambue héra "Centro Regional Saturio Ríos" rehe.
Escuela
Normal de Profesores de Educación Primaria, Ciclo Básico y Bachillerato
Humanístico; Escuela Primaria de Aplicación Frankiin Delano Roosevelt ha
Escuela Primaria de Aplicación Tomasa F. de Meza omboheko peteĩ aty
tekombo’egua omyakãva Sãmbyhy Pavẽ.
Mbo’ehao
oguereko peteĩ arandukakoty oipytyvõva tekombo’épe. Heta temimbo’e ha tavaygua
oipuru arandukakoty.
Centro
Regional de Educación Saturio Ríos
ndaha’éi peteĩ mbo’ehao añónte. San Lorenzo-pe he’ise tuicha mba’e. Ñoha’ã
opáichagua científico, ñe’ẽporãhaipyre
ha tetemỹichagua omoirũ ko mbo’ehao. Ãichagua tembiapo oñemombarete
oisãmbyhýrõguare mbo’ehára Olga Kostenko de Cáceres.
COLEGIO NACIONAL CAPITAN
FERNANDO DE PINEDO.
Ary
1970 ñepyrũ guive, San Lorenzo táva okakuaa oso’ỹre ha tavaguasu ojeipyso
ohóvo, oñemboheko upéicha tava’ikuéra ogueraháva Ava Marangatu térã Tupãsy
réra. Péicha jaguereko: Virgen de Fátima
Peteĩ
mba’e ñeikotevẽtereíva San Lorenzo távape ha’e peteĩ mbo’ehao mitãnguérape
ğuarã oikóva tavapýpe. Umi oikóva upépe
omba’ejerurégui, oñemopu’ã mbo’ehao mitãme ğuarã, oñepyrũ hikuái nivel
primaria-gui, upe riréma oñembohéra Gral. de División Francisco Caballero
Alvarez, peteĩ yvy ome’ẽva upévarã Municipalidad.
Ohasa
ary ha okakuaa ohóvo mitãnguéra, oĩma tekotevẽ peteĩ mbo’ehao mitãrusúpe
ğuarãre, péicha oñepyrũ oñemopu’ã mbo’ehao mitãrusúpe ğuarã. Túvakuéra
omba’ejerure kuatia rupive upéva.
Ha ohenduraẽteve upe jerure saccional colorada Angel
Benítez, omyakãva karai Rodolfo Sosa Oviedo, akóinte ombosako’i pytyvõ
tapichakuérape ğuarã, oñemongakuaa hağua tenda oikohápe, péicha itenonde ohóvo,
upe árape mitãrusukuéra omoñepyrũma imbo’esyry, oĩ asy hikuái, corredor-pente
voi oñembokatupyry, péicha oñemoĩ peteĩ ñe’ẽme hikuái ha oñemopu’ã
mbo’ehakotykuéra nivel secundario-pe ğuarã.
ESCUELA Nº 23 "ESPAÑA"
Ko
mbo’ehao ha’e pe itujavéva apytépe oĩva, señorita Clotilde E. Paredes omano
rire ary 1931-me, ae ojehechakuaa ha’e hague época de oro ko mbo’ehao España-pe
ğuarã.
Ary
1932-me ğuarã oisambyhy señorita Arminda Samaniego. Oñepyrũ ñorãirõ Chaco-pe,
ha upérõ ko mbo’ehao oñeha’ã oipytyvõ águive tembi’urã rehe.
Upéva
rehe opakuévo ñorãirõ gobierno oipytyvõ ko mbo’ehaópe pirapire rehe oñemyatyrõ
ha oñemoporã hağua.
Ko
mbo’ehao okakuaa ohóvo, koáğa oguereko 31 mbo’ehakoty térã mbo’esyry, 16
pyhareve, ha 15 ka’arukue, ha oñemoarandu upépe 1100 temimbo’e rupi.
Escuela Nacional “España”, ha’e mbo’ehao itujavéva táva
San Lorenzo-pe ha peteĩeténte tavaitépe ary 1945 peve, oñepyrũ Escuela
Municipal de Varones, oñepyrũva’ekue jasypateĩ 1869-pe, ha avei Escuela
Municipal de Niñas, oñepyrũva’ekue 15 ary upe riréma, 1884-pe.
Ary 1906 meve mokõivéva ohekombo’e ombojehe’a’ỹre, upérõ
Consejo Nacional de Educación oñe’ẽmondo oñembojoaju hağua.
Ary 1909-pe omyakã mbo’ehára Celeida Rivarola, maestra
normal, osẽva Escuela Normal de Maestras, primera promoción-gui. Omyakãrõ ha’e
avei oñeme’ẽve categoría ko mbo’ehaópe, Escuela Graduada Doble.
Osẽrõ Celeida Rivarola ary 1911-me, omotenonde Paulina
Duarte, upéi Margarita Román ha Marciano
Martínez, opavave maestro normal hikuái ary 1912, 1915 peve.
Kuñakarai mbo’ehára Clotilde Paredes, ary 1916 guive
omotenonde ko mbo’ehao, oĩ upépe omano meve ary 1931-me. Kuñakarai joheipyre
ojehecharamóva hembiapóre ha upéicha avei ojehayhu tuvakuérare, péicha oiko
tuvakuéra aty 15 jasypateĩ 1920-pe, oipytyvõ hağua mbo’ehaópe.
Ary 17 jasykõi 1923-pe, Comisión Popular de Educación
ojerure Consejo Nacional-pe oñembohára
hağua España ko mbo’ehaope ğuarã, ha upekuévo avei omopu’ãuka hağua
mbo’ehakotykuéra. Upe mba’ejerure oñemoneĩ ha oñemoĩ
kuatiáre Resolución rupive, ha péicha opyta
Escuela Nacional Nº 26 “Reino de España”.
Ary 1999-pe “Escuela España” omboty 130 ary, opytu’u’ỹre
hembiapo tekombo’e rehegua ha péicha ome’ẽ ko ñande táva porãitépe kuña ha
kuimba’e katupyry, ha upekuévo avei ñane retãme.
Avei ñamomba’eguasuva’erã mbo’ehára Graciela M. de
Miret, oisambyhy ary 1999 peve, omba’apo mbarete omboheko hağua nivel
secundario, opáichagua arandukakuéra, ha omoñepyrũ mbo’esyry katupyry
tembiapokuéra rehegua, umi temimbo’e ipirapire sa’ivape ğuarã.
Ko mbo’ehao España ha’e tekombo’e rova táva San
Lorenzo-pegua, ha’e opaite mbo’ehao sy ja’eporãsérõ, ko’águi osẽ hetaiterei
tavaygua.
COLEGIO NACIONAL SAN LORENZO
Kóva
ha’e mbo’ehao enseñanza media rehegua ipyahuvéva ko távape. Oñemoñepyrũ 24
jasykõi 1977-me, mbo’esyry peteĩha, mokõiha, mbohapyha ha irundyha rehe,
haimete 180 temimbo’e rehe.
Oñepyrũ
hembiapo oipurúvo mbo’ehakoty mbo’ehao Luis Caminos pegua. Oguereko
imba’epotápe peteĩ tendatee. Ñepyrũrã sambyhyhára ohupyty oñemopu’ã hağua ary
1978-pe peteĩ mbo’ehakoty; ambue arýpe mokõi mbo’ehakoty ha péicha ohasakuévo
ary oñemopu’ã ohóvo ohupyty peve pa mbo’ehakoty, peteĩ sambyhyrãkoty, salón
multiuso ituicháva 7x30 mts, avei peteĩ oga’i ñangarekohárape ğuarã ha ambue
mba’e tekotevẽva oñehekombo’e porã hağua.
Ñepyrũrã ko mbo’ehao ijára peteĩ ha mbegue katúpe
opyta tetã poguýpe. Oñepyrũ upe tembiapo ary 1979-pe. Avei
upe arýpe omohu’ã imbo’esyry temimbo’ekuéra primera promoción-pegua. Ko
mbo’ehao omopyenda contador público karai Enrique Salomón.
ESCUELA GRADUADA Nº 697
SARGENTO CÁNDIDO SILVA
Ary
1962, oĩramoguare sambyhyhárarõ Club de Leones de San Lorenzo-pe, karai Dr.
Gabriel Pellón, oikuaáva mitãnguéra tava’i Laureltygua ohasa asýva
iñehekombo’épe, ha oikuaa avei tekotevẽha peteĩ tenda oñemopu’ã hağua mbo’ehao,
upévare ojerure municipalidad-peguápe oñeme’ẽ hağua yvy oiko hağua upe
oñeikotevẽva.
Imba’ejerure
oñemoneĩ pya’e, péicha oñeme’ẽrei yvy 9000 mts² tuichakue, imombyrýva 100 mts
upe tape ombojoajúva táva San Lorenzo, Luque ndive, ha tavaitégui imombyry 1
km.
Ojopyru
karaikuéra Pedro Sardi, Tadeo Centurión Sostoa, César Bordón Rojas, Tomás Romero Ortiz, Alberto Sánchez
Benítez, ha Simón Morel, ko karai poguýpe opyta pe tembiapo ñemohu’ã rehegua,
péicha 4 jasypokõime ary 1970-pe ome’ẽ Ministerio de Educación-pe.
Ko
mbo’ehao oñembohéra "Sgto. Cándido Silva" omomandu’ávo upe ava
ombopúva’ekue clarín, omomarandu hağua opavavépe, pysyrõhárakuéra oñorãirõva
batalla Curupaytýpe, Guerra Triple Alianza aja.
No hay comentarios:
Publicar un comentario