Batalla de Acosta Ñu

16 jasypoapýpe, jaromandu’a ÑORÃIRÕ ACOSTA ÑU rembiasa

Tendota Mcal López osẽ vai rire ñorãirõme oikóva táva Pirivevúipe, ohechakuaa ouha hapykuéri Altos ha Pirivevúi rupi Emilio Mitre ha José da Silva Guimaraes ha ijatykuéra. Upémarõ Mcal López omboja’o ñarãirõhára mokõi atýpe, peteĩva oñemotenondéva Gral Resquín poguýpe ha ambue oñembotapykue hağua oĩva Gral Bernardino Caballero poguýpe.

Kóva itapykuéva ndikatúi oho pya’e ipohýigui artillería ogueraháva ha mymbakuéra ikane’õmbáma, ijuhéi ha ivare’a, Gral Bernardino voi opyta mombyry rapái ha kurepi mbytépe; hese ojuhúta hikuái oğuahẽ mboyve Mcal Lopéz oĩhápe.

Acosta Ñúme oikóta ñorãirõ, ñane retã oguereko 4500 kuimba’e, cañón pokãmi, 6º batallón de infantería, ha upéi mitã ha tuja meme. Umi kavaju árigua imbegue ikavajukuéra ikane’õmba.

Ndaje umi mitã ojejoko ñorãirõhára retymáre ha ojerure ani hağuánte ojejuka ha upepete oñakã’õ joaite hikuái, opa rire ñorãirõ ka’arupytũ jave, sykuéra okañýva ka’aguýpe osẽ ogueraha hağua imemby re’õngue ha oĩramo ne’írã omanóva avei ogueraha oñangareko hağua hese, oikua upéva hikuái ha ohapyuka ka’aguy ha upépe omanomba sy ha mitãnguéra okaihápe, oñeñe’ẽmondo voi aipo paraguái ojejukava’erã isy ryépema anive hağua heñói.

Upérõ ndaje oĩ hetakuépe aliado-kuéra 20.000 ha oñemoĩ hesekuéra 3.500 Paraguáy ra’ytee.

Ko’ápe ikatu jahechakuaa mba’éichapa ñene retãygua ipyapy, ipy’aguasu oipysyrõ hağua ko yvy ñande jaikohápe. Heta jey oñeñe’ẽ genocidio-gui ha ojehecha ambue tendápe oikóva’ekue ha ko’ápe Amérikape avei oiko upéicha. Ojeity ñande ári Argentina, Brasil ha Uruguay, jahechápa nañandepe’aitépa ko yvy ape árigui. Avei ikatúma ko’áğa oñemyatyrõ arandukakuéra ha toñemombe’u añetehápe máva tetãpa oĩ ko mba’e vai rapykuéri, ha mba’éichapa ñanera’ã vai hikuái…iporã ojeikuaa ha ñane membykuéra omomba’eguasuve hağua ñane rembiasa ha ñane rekotee.

                                                           Ohai Guaraníme: Matilde Galeano