PARAGUARI
Tuichakue: 8.705 km2. Yvate gotyo yvykuéra iñambueite oñeñuãmbágui
yvytykuéra rehe osẽva yvyty joaju Altos-gui.
Mbytépe, yvy gotyo, kuarahyreike gotyo pe yvy ojoja
asy, upépe oñemohenda pe Parque Nacional Yvyku’i.
Yvy gotyo yvykuéra iporãrasa oñeñemitỹ ha
oñemongakuaa hağua mymbakuéra. Pe yvy ikarape ha he’õ, hi’ãguígui upégui pe yno’õ
Ypoa. Upépe oñemohenda Parque Nacional Ypoa, oguapýva 100.000 ha. ári.
Ysyrykuéra umíva apytépe oĩ; Tevikuary, Tevikuarymi, Negro;
Mbujapey, Ka’añave, Aguai’y, Yno’õ Ypoa
ha Laguna Vera.
Yvytykuéra apytépe Cordillera de los Altos, Piraju, Vera, Cerro León, Paraguarí, Mbatovi,
Santo Tomás, Yũ, Moñái, Jaguarõ, Cerro Porteño,
Aka’ái. Umi ojeivéva ojuehegui oĩ Karapeguápe, Roque González de Santa
Cruz, Ki’indy ha Ka’apukupe.
Tekove oikóva guive ipype: 247.175. Omoheñóiva’ekue sambyhyhára Fernando de Pinedo,
ary 1775-pe.
Ko táva oñemohenda peteĩ tenda yvatépe ha ojerepa
hese yvytyeta omoporãmba jepéva.
Opyta Ruta I ári, 18 km. Jaguarõgui. Heñói
ypyva’ekue peteĩ estancia ha’eva’ekue pa’ikuéra jesuíta mba’e.
Pe óga guasu oĩha ko’áğa pe Gobernación oñemopu’ãkuri
ary 1775- pe, jesuita-kuéra oikoramoguare upépe.
Tavayguakuéra omba’apo ojapóvo ñane mba’e teéva;
ojapo mba’e ikatúva oñemonde mandyjúgui ijapopyréva, kyha ha avei mba’e aopo’i rehegua.
Mba’e ojehecharamovéva ha’e: tupão, museo, ñemuha, yvyty
ikatuhágui oñemaña oĩva guive ijerére.
Upérõ ropyta’imi yvyty pa’ũme oĩhápe ysyry’imi
ho’áva ita pa’ũ rupi chororo’i, rojepohéi ha rojovahéi pype, iporãite upe tenda
rohecháva’ekue. Heta tenda oĩ ñane retã pýre ndajaikuaáiva ha upévare
nañamomba’eguasúi.
No hay comentarios:
Publicar un comentario